Mówi się, że jeśli jesz świeże, surowe warzywa i owoce, czujesz się dobrze i masz mnóstwo energii.

Jeśli jesz stare, zwiędnięte jedzenie, czujesz się, no cóż: stary i ... zwiędnięty.

Proponujemy Ci kwintesencję świeżości - wyhodowane w domu świeże kiełki. 

Koktajl enzymów, witamin i energii odżywiający każdą komórkę naszego ciała!

Oto kilka powodów, dla których warto kiełkować:

1. Odżywczość - kiełki to młode rośliny w fazie najintensywniejszego rozwoju, zawierające skoncentrowane białka, minerały, witaminy i enzymy, flawonoidy oraz wiele innych substancji, których w kiełkach jest o wiele więcej niż w dojrzałej roślinie. Biolodzy podkreślają, że największe stężenie ważnych substancji odżywczych rośliny mają właśnie na etapie kiełkowania! np. stężenie wit. B w ciągu od 6 do 10 dnia kiełkowania wzrasta aż o 1500%!

2. Oszczędność - przy niewielkich nakładach można wyhodować bardzo dużo kiełków. Ziarna i nasiona możesz przechowywać latami, nie patrząc na zmiany cen i sięgając po potrzebny ich rodzaj w dowolnej chwili. Nie potrzebujesz inwestycji w sprzęt ogrodniczy, narzędzia.

3. Organiczność i ekologiczność - sam hodujesz w pełni naturalne produkty, bez chemii, pestycydów i innych środków. 

4. Dostępność - czy w domu, czy w trakcie rejsu łodzią, czy wakacyjnego biwaku.W hodowli kiełków jesteś niezależny od pogody.

5. Mało miejsca, mało czasu - wystarczy 20 cm blatu kuchennego i 1 minuta dziennie poświęcona uprawie, to cały Twój koszt.

6. Świeżość - kiełki nie leżą na sklepowych półkach, w skrzynkach gdzie żywność traci swoje właściwości (choć i te z półki sklepowej są lepsze od wielu warzyw)

7. Dobre trawienie - obfitość enzymów sprawia, że są dobrze tolerowane nawet przez osoby z problemami trawiennymi.

8. Uniwersalność - kiełki dają wybór większy niż w supermarkecie, możesz dodawać je do wszystkiego. Od zup i sosów, po sałatki, od dressingów po dipy, chlebki i chleby, dodatek do kanapek, ciasteczka, zapiekanki, smarowidła do chleba, a nawet, jako dodatek do pizzy.

9. Twoje jedzenie nigdy nie będzie już nudne!

*używaj nasion przeznaczonych do kiełkowania, inne mogą pleśnieć, psuć się.

Polecamy kiełkownice pionowe - kilkupoziomowe, najczęściej plastikowe.

(koszt ok. 16-30 zł)

Właściwości  

Brokuł - bogaty w sulfofran, substancję działającą silnie antynowotworowo. Zawartość sulforafanu (po 4-5 dniach uprawy) w kiełkach jest ponad 25 razy większa niż w dojrzałym brokule.

Uwaga: kiełki tracą sulforafan wraz z czasem przechowywania, dlatego najlepiej jeść świeże kiełki!

Reguluje ciśnienie krwi (obniżają), wspomagają pracę układu krążenia, zapobiegają udarom mózgu.

Wysoka zawartość antyoksydantów wpływa na wzmacnianie układu odpornościowego i nerwowego, a także spowalnia procesy starzenia się organizmu.

Zawarte w nich substancje antybakteryjne niszczą też szczepy bakterii Helicobacter Pylori, a więc chronią przed wrzodami żołądka i zapaleniem śluzówki.

Lekko pikantne w smaku, doskonale pasują do surówek i kanapek.

Burak -  zawiera dużo wit. A, C, B1 oraz całe bogactwo minerałów: potas, wapń, żelazo, magnez, miedź, mangan, oraz dwa rzadkie metale: rubid i cez. Zawierają też kobalt, który ma duże znaczenie przy leczeniu anemii, wpływa bowiem na tworzenie czerwonych krwinek.

Kiełki buraka przywracają równowagę kwasowo - zasadową w organizmie i obniżają ciśnienie krwi.

Zawierają również dużo błonnika oraz kwas foliowy.

Wzmacniają włosy i paznokcie.

Betacyjanina - to jej buraki zawdzięczają swój kolor - ma działanie antynowotworowe.

Ciecierzyca (drobne odmiany) - jej kiełki są dobrym źródłem węglowodanów, białka, witaminy A, C, E oraz oraz witamin z grupy B. Zawierają też dużo wapnia, żelaza i cynku. Wykazują działanie antynowotworowe.

Dobrze smakują na surowo. Można też z nich zrobić pastę, dodać do sałatek oraz używać do posypywania kanapek i ziemniaków.

Dynia - skarbnica magnezu, cynku, żelaza oraz witamin z grupy B i witaminy A. 

Kiełki dynki wzmacniają i regulują pracę organizmu.  

Wspomagają funkcjonowanie układu oddechowego i regulują poziom cukru.  

Poprawiają wydolność fizyczną i psychiczną organizmu. 

Słodkie i jędrne.

Fasola mung - jak wszystkie strączkowe jest doskonałym źródłem białka. Kiełki mung zawierają wit. A, B, C, E. Przyczyniają się do redukcji złego cholesterolu (LDL), a bogactwo antyutleniaczy czyni z nich silną broń przeciwko wolnym rodnikom - a więc przeciwdziałają starzeniu się organizmu, zapobiegają nowotworom i chorobom serca.

W okresie kiełkowania wytwarza enzymy ułatwiające trawienie, które sprawiają, że kiełki trawią siędużo łatwiej niż dojrzała fasola.

Wyhodowano ją w Chinach, specjalnie dla pozyskiwania kiełków. Dzięki obecności wytwarzanych w procesie kiełkowania enzymów białko jest łatwoprzyswajalne, same kiełki zaś znacznie lżej strawne niż fasola.

Kiełki tej fasoli stosuje się przede wszystkim w potrawach kuchni azjatyckich. Smakują zarówno na zimno, jak i na gorąco.

Fasola Adzuki - kiełki adzuki zawierają bardzo dużo - bo ok. 25% białka i niemal wszystkie aminokwasy.

Jak wiele rodzajów fasoli - są bogate w żelazo, wapń, oraz niacynę (wit. B3).

Szczególnie polecane przy chorobach trzustki i nerek.

Są doskonałym źródłem kwasu foliowego (wit. B9).

Wspomagają pracę układu odpornościowego.

Są dobrze strawne, zachowują smak fasoli.

Nadają się do spożycia świeże, gotowane lub podsmażane oraz podsuszone.

Gorczyca - bogata w błonnik, wspomaga perystaltykę jelit, zawiera wit. A, B2, potas, żelazo.

Likwiduje zatory krwi oraz może zmniejszać bóle głowy. Usprawnia pracę układu nerwowego. Wspomaga wzrok.

Dostępna jest żółta, brązowa i czarna: ta jest gorzka w smaku i niezbyt ładnie pachnie, ale jest wartościowa

Groszek cukrowy - jego kiełki zawierają dużo witaminy A, C, B1 oraz białka. Wzmacniają odporność i wspomagają trawienie. Prawdopodobnie poprawiają też pamięć.

Pasują doskonale do ryb, mięs i sosów. Możesz je jeść także w kanapkach, surówkach, z twarogami, jajkami, majonezem i masłem.

Gryka - mieniące się różnymi barwami zieleni mają lekko ostry smak i są bogate w witaminę A, C, B4 i B6, PP. Zawierają dużo wapnia i żelaza. Pomagają w działaniu układu pokarmowego.

Mają działanie antynowotworowe. Wzmacniają układ odpornościowy

Jarmuż - zawiera sporo wit. A i C oraz potas, żelazo i sód.

Ostre w smaku, świetnie sprawdzają się jako dodatek do kanapek, sałatek i surówek. Ponadto można nimi posypać ziemniaki lub zmieszać z dowolnym serkiem.

Kamut - (pszenica egipska, która ma 4000lat!) zawiera mniej węglowodanów, a więcej tłuszczy niż zwykła pszenica, ma też dużo wyższą zawartość minerałów (np. magnezu i cynku).

Kapusta - jej kiełki bardzo przypominają smak dojrzałego warzywa. Są bogate w witaminę C. Nasz układ odpornościowy skorzysta z pewnością z dużej ilości antyoksydantów. Podobnie jak i brokuł, kiełki kapusty wykazują silne działanie antynowotworowe.

Najsmaczniejsze są, kiedy osiągną wielkość ok. 2-3 cm.

Możemy kiełkować kapustę białą i czerwoną - biała zawiera więcej karotenu, natomiast czerwona więcej selenu i wit. C.

Komosa ryżowa (quinoa) - zawiera więcej białka niż jakiekolwiek inne ziarno! (nawet 16-20%), nie zawiera glutenu, a więc jest bezpieczna dla alergików.

Wspomagaja trawienie i wzmacnia system odpornościowy. Ma dużo żelaza i potasu oraz witaminy A i C.

Kiełkuje się ją wyłącznie z nasion rolniczych, te dostępne w sklepach z żywnością są przeznaczone wyłącznie do gotowania.

Polecamy do kanapek, sałatek i twarogów.

Świetnie komponują się w mieszankach kiełków.

Szybko kiełkuje. Jest słodka i pyszna do 2-3 dnia po wykiełkowaniu, później gorzknieje.

Koniczyna - zawiera niemal wszystkie minerały śladowe, bogata w dobrze przyswajalny wapń i magnez, zwiększa energię, oczyszcza krew, wpływa korzystnie na układ nerwowy i reguluje pracę żołądka. Ma działanie odtruwające i wykrztuśne - co jest pomocne przy chorobach dróg oddechowych np. zapalenia oskrzeli czy astmy.

Bogactwo izoflawonów wspomaga walkę z chorobami tj. osteoporoza, miażdżyca, nowotwory.

Pomaga w osteoporozie.

Różne rodzaje koniczyny (szczególnie czerwona) są stosowane w problemach z płodnością.

Koper włoski - kiełkuje długo, nawet 14 dni, ale jest niezwykle smaczny i aromatyczny, a przy tym lekkostrawny.

Kozieradka - jej działanie przeciwzapalne i osłaniające daje doskonałe ukojenie dla układu pokarmowego - koi i goi śluzówki - ale tylko, jeśli stosowana jest na surowo. Usprawnia przyswajanie składników pokarmowych. Wspomaga pracę wątroby, trzustki.

Oczyszcza śluzówki ukł. oddechowego, pomaga w zatruciach krwi, anemii, gorączce, chorobach wątroby oraz nerek, pobudza apetyt, ma właściwości dezynfekcyjne.

Zwiększa produkcję czerwonych krwinek.

Chemicznie przypomina skład tranu!

Bogata w żelazo, siarkę, wit. A, C i E.

Już ich niewielka iliść wpływa znacząco na smak potrawy, więc polecam stosować je nieco oszczędniej od innych kiełków.

Najlepiej smakują gdy sa wielkości ok 3-5mm, większe stają się gorzkie.

Len - jego świeżo zebrane kiełki zawierają dużo żelaza, wapania, magnezu i fosforu. Zawierają także lecytynę.

Mają słodkawy, orzechowy smak.

Lucerna (alfa alfa) - najpopularniejsze kiełki, łagodne w smaku, dostarczają białka, nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin A, E, wit, z grupy B, kwasu foliowego, wapnia, fosforu, selenu, cynku, magnezu oraz chlorofilu. Są również dobrym żródłem żelaza, wegetarianie i osoby trudno znoszące suplementowanie żelazem powinny na stałe włączyć je do swojego menu.

Mają zdolność odtruwania organizmu. Zapobiegają chorobom układu krążenia, nowotworom.

Wzmacniają mięśnie, kości - polecane przy osteoporozie, zęby, wspomagają leczenie dolegliwości reumatycznych. Obniżają poziom złego cholesterolu (LDL).

Zawierają fitoestrogeny, pomagające w naturalny sposób zmniejszać objawy menopauzy.

Polecane podczas ciąży i karmienia piersią.

Lecytyna zawarta w alfaalfa poprawia pamięć.

Pszenica - bogata w witaminy  A, B (od B1 do B9), C i E. Zawiera szczególnie duże ilości magnezu, wapnia, fosforu, żelaza, niacyny, tiaminy i kwasu pantotenowego. Jest też bogata w błonnik.

Wspomaga pracę serca oraz spowalniają starzenie się organizmu.

Kiełki pszenicy nadają się do jedzenia, gdy białe korzonki mają długość do 1 cm.

Większe kiełki są przeznaczone głównie do uprawy na sok - ze względu na włóknistość i utrudnione przełykanie.

Rzodkiewka - jej kiełki potrafią mieć całkiem ostry smak i wspaniały, rzodkiewkowy aromat! Im więcej czerwonych pasków na listkach, tym ostrzejszy smak.

Zawierają witaminy A, C (mają jej ponad dwukrotnie więcej niż sama rzodkiewka), B, E, H, kwasy omega-3 i błonnik. Mają też dużo potasu, jodu, magnezu i siarki, która silnie wpływa na kondycję naszej skóry, włosów i paznokci.

Mają właściwości przeciwzapalne, wykrztuśne, odkażające, oczyszczające i moczopędne.

Hamują rozwój bakterii i drożdży. Wskazane przy anemii.

Łagodzą dolegliwości wątroby i pęcherzyka żółciowego oraz infekcje górnych dróg oddechowych (oczyszczają zatkane zatoki, oskrzela, pomagają w astmie i krzuśćcu).

Wspomagają oczyszczanie z pasożytów. Wspomagają florę jelit.

Moczenie nóg w wodzie z dodatkiem tych kiełków zmniejsza bóle głowy.

Rzeżucha - znane głównie jako wielkanocna ozdoba zawierają też cały wachlarz dobroczynnych substancji.

Wysoka zawartośc jodu pomaga w wytwarzaniu hormonów tarczycy. Zawierają witaminy z grupy B, C oraz PP.

Zawarta w nich siarka wzmacnia włosy, skórę i paznokcie, ale też pobudza apetyt. Działają moczopędnie, regulują ciśnienie krwi (obniżenie) oraz poprawiają funkcjonowanie układu odpornościowego.

Wskazane alergikom.

Doskonale pasują do pikantnych potraw z mięsa i ryb. Możesz nimi posypywać kanapki i sałatki, pieczywo i twarożki. Miksując posiekane kiełki rzeżuchy z masłem otrzymasz zdrową, pachnącą pastę kanapkową. 

Słonecznik - zawierają dużo białka i nienasyconych kwasów tłuszczowych. Bogate w magnez, potas oraz miedź i cynk oraz dużo żelaza. Wegetarianie oraz osoby źle tolerujące suplementację powinni włączyć te kiełki na stałe do swojej diety. Dostarczają też fosforu i wapnia, wzmacniają kości.

Zawierają prawie niedostępną w warzywać witaminę D.

Dobrze wpływają na przemianę materii, szczególnie na metabolizm tłuszczy i węglowodanów.

Soczewica - jej kiełki zawierają w swoim składzie kwas foliowy - odpowiedzialny za prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka, dlatego szczególnie polecane są dla kobiet w ciaży.

Dostarczanie kwasu foliowego ważne jest również dla dorosłych, bowiem jego niedobów powoduje m.in. zahamowanie procesu krwiotwórczego w szpiku kostnym.

Kiełki soczewicy zawierają także witaminę C, witaminy z grupy B i aminokwasy, a oprócz tego duże ilości wapnia, cynku, potasu, magnezu i fosforu. Spora zawartość żelaza sprawia, że kiełki te polecane są wegetarianom i osobom potrzebującym suplementacji tym mikroelementem.

Skutecznie przeciwdziałają zakażeniom wirusowym i mają działanie antynowotworowe.

Wpływają także pozytywnie na kościec, zęby i cerę oraz pomagają przy chorobach takich jak cukrzyca, kamica żółciowa, miażdżyca.

Dobrze sprawdzają się jako dodatek do łagodnych sałatek i kanapek, twarogów, past, omletów i naleśników.

Dobrze smakuje w mieszankach kiełków.

Soja - jej kiełki to bogate źródło białka, witamin A, B, C i K oraz fosforu, miedzi, potasu, żelaza, manganu i magnezu. Zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe.

Jedzone regularnie doskonale wpływają na cerę, koją stargane nerwy, dodają energii i apetytu.

Obniżają cholesterol (redukują LDL) i regulują ciśnienie krwi.

Szczególnie polecane kobietom w okresie menopauzy ze względu na zawartość fitoestrogenów.

Dość trudne w uprawie - wymagają kilkukrotnego płukania w ciągu dnia (wytwarzają dużo śluzu). Z tego względu polecamy hodowlę np. w wreczku.

Uwaga! Kiełków soi nie powinno się spożywać na surowo! Należy je lekko podsmażyć, poddusić lub podgotować. Staną się łatwiej strawne i przy okazji smaczniejsze.

autor: Magda Radzi 

żródła: Steve Meyerovitz, Kiełki cudowny pokarm, Wrocław 2011